Egzamin w klasie trzeciej gimnazjum obejmuje wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego w odniesieniu do wybranych przedmiotów nauczanych na trzecim i wcześniejszych etapach edukacyjnych.
Egzamin gimnazjalny składa się z trzech części:
- humanistycznej z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie oraz z zakresu języka polskiego,
- matematyczno-przyrodniczej z zakresu przedmiotów przyrodniczych i z zakresu matematyki,
- z języka obcego nowożytnego.
Gimnazjalista przystępuje do egzaminu z jednego z następujących języków: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego, ukraińskiego i włoskiego. Uczeń może wybrać tylko ten język, którego uczy się w szkole jako przedmiotu obowiązkowego.
Do egzaminu z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym ma obowiązek przystąpić każdy gimnazjalista. Egzamin na poziomie rozszerzonym jest obowiązkowy tylko dla uczniów, którzy na egzaminie wybrali język, którego uczyli się również w szkole podstawowej. Mogą do niego przystąpić także pozostali gimnazjaliści, jeśli zechcą sprawdzić poziom swoich umiejętności językowych.
Egzamin ma formę pisemną. Przystąpienie do egzaminu jest warunkiem ukończenia gimnazjum, ale nie określa się minimalnego wyniku, jaki zdający powinien uzyskać, toteż egzaminu nie można nie zdać.
Przebieg egzaminu
Egzamin odbywa się w kwietniu. Uczeń, który z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie przystąpi do egzaminu w tym terminie, przystępuje do niego w czerwcu.
Każda część egzaminu jest przeprowadzana innego dnia. Części humanistyczna i matematyczno-przyrodnicza trwają po 150 minut. Egzamin z zakresu języka polskiego i z zakresu matematyki trwa po 90 minut, a z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie i z zakresu przedmiotów przyrodniczych trwa po 60 minut. Część egzaminu z języka obcego nowożytnego trwa 60 minut na każdym z poziomów: podstawowym i rozszerzonym.
Poszczególne zakresy egzaminu rozdzielone są przerwą. Każda cześć/zakres/poziom egzaminu rozpoczyna się o godzinie określonej w komunikacie o harmonogramie.
Na egzamin uczeń przynosi ze sobą wyłącznie przybory do pisania: pióro lub długopis z czarnym tuszem/atramentem, a w przypadku części drugiej z zakresu matematyki również linijkę.
Na egzaminie nie można korzystać z kalkulatora oraz słowników. Nie wolno także przynosić i używać żadnych urządzeń telekomunikacyjnych.
Zadania na egzaminie
Zadania z historii i wiedzy o społeczeństwie, przedmiotów przyrodniczych i języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym mają formę zamkniętą. W arkuszu egzaminacyjnym z języka polskiego, matematyki i języka obcego na poziomie rozszerzonym oprócz zadań zamkniętych znajdują się również zadania otwarte.
Przykładowe zadania wraz z rozwiązaniami można znaleźć w:
- informatorze o egzaminie gimnazjalnym
- przykładowych arkuszach egzaminacyjnych
- arkuszach z lat ubiegłych
Każdy arkusz egzaminacyjny zawiera kartę odpowiedzi, w której uczeń zaznacza odpowiedzi do zadań zamkniętych. Rozwiązania zadań otwartych zapisuje się w miejscu do tego przeznaczonym na kartach rozwiązań zadań otwartych (schemat arkuszy egzaminacyjnych).
Wyniki i zaświadczenia
W dniu zakończenia roku szkolnego każdy uczeń otrzyma zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu. Na zaświadczeniu podany będzie wynik procentowy oraz wynik na skali centylowej dla każdego zakresu/poziomu egzaminu gimnazjalnego, do którego uczeń przystąpił:
- wyniki z części pierwszej (z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie oraz języka polskiego)
- wyniki z części drugiej (z zakresu przedmiotów przyrodniczych oraz matematyki)
- wyniki z części trzeciej (z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym)
- wyniki z części trzeciej (z języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym).
Wynik procentowy to odsetek punktów (zaokrąglony do liczby całkowitej), które uczeń zdobył za zadania z danego zakresu/poziomu.
Wynik centylowy to odsetek liczby gimnazjalistów (zaokrąglony do liczby całkowitej), którzy uzyskali z danego zakresu/poziomu wynik taki sam lub niższy niż zdający.
Na przykład uczeń, który z języka polskiego uzyskał 78% punktów możliwych do zdobycia (wynik procentowy), dowie się z zaświadczenia, że wynik taki sam lub niższy uzyskało 73% wszystkich zdających (wynik centylowy), co oznacza, że wynik wyższy uzyskało 27% zdających. Wynik centylowy umożliwia porównanie swojego wyniku z wynikami uczniów w całym kraju.
Wyniki egzaminacyjne są ostateczne i nie mogą być podważone na drodze sądowej.
Informacje dodatkowe
EGZAMIN GIMNAZJALNY W JĘZYKU MNIEJSZOŚCI NARODOWEJ, MNIEJSZOŚCI ETNICZNEJ I JĘZYKU REGIONALNYM
Uczniowie szkół lub oddziałów, w których zajęcia są prowadzone w języku mniejszości narodowej, języku mniejszości etnicznej lub języku regionalnym, rozwiązują zadania z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie, przedmiotów przyrodniczych i z zakresu matematyki w języku polskim albo w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub w języku regionalnym. Stosowną deklarację rodzice (prawni opiekunowie) ucznia składają do 30 września roku szkolnego, w którym jest przeprowadzany egzamin.
EGZAMIN GIMNAZJALNY Z JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO
Rodzice (prawni opiekunowie) ucznia nie później niż do 30 września roku szkolnego, w którym jest przeprowadzany egzamin składają dyrektorowi szkoły pisemną deklarację o przystąpieniu do części trzeciej egzaminu z jednego z języków obcych nowożytnych, którego uczeń uczył się w szkole jako przedmiotu obowiązkowego oraz o woli przystąpienia do części egzaminu z języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym, jeżeli uczeń nie musi przystępować do niego obowiązkowo. Osoby pełnoletnie składają taką deklarację samodzielnie.
UPRAWNIENIA LAUREATÓW I FINALISTÓW KONKURSÓW
Uczeń, który jest laureatem lub finalistą olimpiady przedmiotowej lub laureatem konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim i ponadwojewódzkim, organizowanych z zakresu jednego z przedmiotów objętych egzaminem gimnazjalnym jest zwolniony z danego zakresu odpowiedniej części egzaminu, a w przypadku języka obcego nowożytnego z trzeciej części tego egzaminu. Zwolnienie jest równoznaczne z uzyskaniem z danego zakresu lub z części trzeciej egzaminu na poziomie podstawowym i rozszerzonym najwyższego wyniku.
UPRAWNIENIA UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI
Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniowie niepełnosprawni, niedostosowani społecznie oraz zagrożeni niedostosowaniem społecznym, oraz uczniowie, o których mowa w art. 165 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (cudzoziemcy) przystępują do egzaminu gimnazjalnego w warunkach i/lub formach dostosowanych do ich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące dostosowań są ogłaszane w komunikacie o dostosowaniach.
