Zarys historyczny

O szkole w Goczałkowicach pierwsza wzmianka źródłowa (dotycząca jej nauczyciela) pochodzi z roku 1625. Była to szkoła przykościelna, w której uczyli najczęściej kandydaci na duchownych, zakrystianie lub wiejscy pisarze, a program obejmował tylko naukę czytania, pisania, modlitw, śpiewu kościelnego, katechizmu.

Po zagarnięciu Śląska przez Prusy, już po roku 1742 nowe władze zwierzchnie zmierzać zaczęły do zasymilowania ludności Śląska z pozostałymi mieszkańcami monarchii. Służyć temu miały m.in. istotne reformy szkolnictwa i wprowadzenie obowiązku szkolnego.

Z biegiem lat, wraz ze zwiększaniem się liczby uczniów, narastać zaczął problem ciasnoty. Stary budynek goczałkowickiej szkoły – z roku 1819 nie nadawał się do użytku, toteż w marcu 1870 r. ogłoszono przetarg na wybudowanie nowego obiektu, który w ciągu roku oddano do użytku (obecnie- dom mieszkalny przy kościele parafialnym). W roku 1910 zbudowany został drugi budynek szkolny (aktualnie – lokum przedszkola przy ul. Szkolnej). W obydwu budynkach nauka odbywała się przez całe dwudziestolecie międzywojenne. Ze względu na znaczne zdewastowanie (w czasie walk frontowych) budynku z roku 1870, już w roku 1945 pojawiły się problemy lokalowe. Toteż w roku 1948 utworzony został Komitet Budowy Szkoły, na czele którego stanął Janusz Bernhard- nauczyciel tej szkoły, pracujący w Goczałkowicach od roku 1923.

W tym samym roku opracowany został kosztorys szkoły wraz z mieszkaniami dla nauczycieli i kierownika oraz budynkiem gospodarczym (na sumę 45 mln zł), zaś w sierpniu 1949 roku ukazało się orzeczenie wojewody śląskiego, przeznaczające pod budowę szkoły i na szkolne boisko ponad 2 ha ziemi wydzielonej z areału parcelacyjnego.

W maju 1949 roku po otrzymaniu subwencji, przystąpiono do zwożenia materiału pod budowę nowej szkoły. Pierwsze prace ziemne wykonały w czerwcu 1949 roku dzieci szkolne wraz z gronem nauczycielskim. Zwózkę wapna, cegły, cementu, piasku, żwiru wykonali miejscowi obywatele w ramach szarwarku.

W dniu l IX 1949 r. nadeszła uroczysta chwila rozpoczęcia budowy nowego gmachu szkoły. Prace posuwały się szybko naprzód, tak, iż do grudnia tegoż roku wykonano aż 90% prac budowlanych. Rozpoczęta z rozmachem budowa nowej szkoły utknęła w roku 1950 na końcowym etapie robót murarskich. Starania Komitetu Budowy Szkoły oraz rodziców na niewiele się zdały.

Dopiero l IX 1953 r. rozpoczął się rok szkolny w nowym budynku. Nauka odbywała się jednak w warunkach bardzo prymitywnych. Szkoła liczyła 11 oddziałów, a do użytku oddano 7 sal lekcyjnych. Budynek nie był podłączony do sieci elektrycznej. Prowizoryczne ubikacje sklecono na szkolnym podwórzu. Odgłosy pracujących robotników i unoszący się pył i brud towarzyszyły młodzieży przez cały rok.

Prace wykończeniowe trwały przez cały szkolny rok i dopiero l IX 1954 r. nastąpiło uroczyste oddanie szkoły do użytku. Składała się ona z 10 sal lekcyjnych, 2 pracowni i sali gimnastycznej. W pół roku później podłączono budynek do sieci elektrycznej oraz do sieci wodno-kanalizacyjnej. Dla pracowni zakupiono nowe pomoce naukowe. Teren należący do szkoły miał powierzchnię 2,10 ha, z czego 0,84 ha przeznaczono na szkolne uprawy (sad, szkółka drzew, działka biologiczna i geograficzna), 0,16 ha na plac rekreacyjny, 0,06 ha na zieleniec szkolny i 0,67 ha na boisko. W związku z budową zapory wodnej na Wiśle oraz z rozbudową uzdrowiska, a także z parcelacją terenów położonych w okolicach szkoły i budową osiedla domków jednorodzinnych zwiększyła się gwałtownie liczba mieszkańców wsi, a więc i liczba młodzieży w wieku szkolnym.

W 1956 r. szkoła otrzymała etat sekretarki. Funkcję tę objęła i pełniła do 1968 r. Helena Bernhard. Etat ten był niezbędny, gdyż zwiększyła się nie tylko liczba uczniów, ale także liczba pracujących tu nauczycieli (w 1987 r. wzrosła o 400% w stosunku do 1945 r.).

Nowa szkoła po pierwszych latach trudnego, lecz systematycznego rozwoju doczekała się okresu sukcesów i wyróżnień. W roku szkolnym 1974/75 szkoła została wyróżniona nagrodą ministra I stopnia, a w latach 1976-1980 otrzymywała regularnie dyplomy uznania za wybitne osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze. Od 1974 r. przystąpiła też do Klubu Otwartych Szkół. Program otwartej szkoły realizowany był poprzez spotkania z pracownikami okolicznych zakładów pracy, współpracę ze służbą rolną, współpracę i współzawodnictwo z innymi szkołami. Ponadto realizowano akcję otwartych boisk, czyli dostępu do szkolnych boisk przez cały rok młodzieży zamieszkałej w Goczałkowicach. Upowszechniano też sport wśród starszych mieszkańców wsi.

12 XII 1978 r. rozpoczęto w szkole ,,Akcję sztandar”. Powołano komitet fundacyjny, w którego skład weszli dyrektorzy okolicznych zakładów pracy, spółdzielni oraz przedstawiciele organizacji społecznych i politycznych. W wyniku podjętej akcji w 1979 r., czyli po 40 latach, szkoła otrzymała znowu własny sztandar, który uświetnia wszystkie ważniejsze uroczystości szkolne. W 1978 r. zorganizowano w pracowni historycznej „Izbę pamięci i tradycji narodowej”, w której zgromadzono eksponaty i pamiątki z okresu powstań śląskich, plebiscytu i II wojny światowej. Za zgromadzone tu zbiory szkoła otrzymała także wyróżnienie od władz oświatowych. Jest także niemalże już regułą, że co roku szkoła ma swoich zwycięzców w organizowanych olimpiadach przedmiotowych.

Lata osiemdziesiąte pociągały za sobą reorganizację placówki. I tak: w 1975 r. nastąpił nowy podział administracyjny kraju – Goczałkowice Zdrój włączono do Pszczyny, a nasza szkoła odtąd figurowała jako Szkoła Podstawowa nr 8 w Pszczynie-Goczałkowicach Zdroju.

W 1992 roku utworzono Gminę Goczałkowice, która jako jedna z pierwszych w naszym rejonie przejęła zadania oświatowe.

Od 1 stycznia 1995 roku Szkoła Podstawowa Nr 8 została przemianowana na Szkołę Podstawową Nr 1 w Goczałkowicach Zdroju.

Druga połowa lat osiemdziesiątych przyniosła wyraźny wzrost liczebny uczniów. Zaczęto snuć plany rozbudowy szkoły. 18 września 1990 r. na zebraniu rodziców powołano Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły. W jego skład weszli: Kazimierz Igram, Stanisław Zuber, Krzysztof Kleczka, Jan Sekta, Henryk Nikiel, Janusz Żogała, Henryk Szmajduch, Bronisław Kapias, Marian Spychała, Jan Wycisk, ks.Henryk Burczyk, Edward Czernek, Lidia Drążyk, Anna Dygdałowicz, Jerzy Skipioł, Mieczysław Pałka, Józef Puczka.

W późniejszych latach w pracach komitetu brali również udział: Zbigniew Mola, Zygmunt Klepek, Lidia Maj, Walenty Piekorz, Stanisław Staszek, Henryk Sekta.

Do czasu zakończenia ewentualnej rozbudowy zaadaptowano budynek sanatoryjny „Górnik”, oddany do użytku 1 IX 1991 r. W ciągu dwóch lat szkoła ta funkcjonowała jako filia naszej szkoły, status odrębnej placówki tj. Szkoły Podstawowej Nr 2 w Goczałkowicach zyskała 1 IX 1993 r.

W ramach Społecznego Komitetu Rozbudowy Szkoły gromadzono fundusze pozyskiwane wśród społeczności Goczałkowic. Zebrano kwotę w wysokości 33 451 zł., która ostatecznie została przekazana na budowę miejscowego gimnazjum. W roku szkolnym 1989/99 weszła w życie reforma oświaty, która m.in. zniosła ośmioklasową szkołę podstawową na rzecz sześcioklasowej szkoły podstawowej i trzyletniego gimnazjum. Od tego roku do momentu wybudowania gimnazjum (2002 r.) wszystkie zajęcia odbywały się w gmachu szkoły podstawowej.

W roku 2001 z inicjatywy ówczesnej Rady Gminy i wójta Krzysztofa Kanika został założony akt erekcyjny pod budowę gimnazjum.

Kolejną ważną inwestycją oświatową w naszej gminie było wybudowanie nowoczesnej hali sportowej (oddana do użytku 1 IX 2003 r.) Ma ona duży wpływ na poprawę warunków pracy i podniesienie poziomu zajęć sportowych zarówno w szkole podstawowej jak i gimnazjum. Podczas wakacji 2003 została również odnowiona elewacja szkoły podstawowej.

Dziś szkoła bogata doświadczeniami poprzednich lat wchodzi w kolejny etap działalności spełniając wymogi współczesnej oświaty.

Comments are closed.